Ciąża bliźniacza jest wtedy, gdy w jamie macicy pojawia się nie jeden, a dwa płody. Wiele osób nie wie jednak, jak to możliwe, ani – czym się różni ciąża bliźniacza jednojajowa od dwujajowej. Wyjaśniamy!
Ciąża bliźniacza – jak to możliwe?
Aby móc pojąć, skąd się bierze ciąża bliźniacza, warto na początku zrozumieć, jak w ogóle dochodzi do zapłodnienia. U kobiety uwalnia się komórka jajowa, która musi zostać zapłodniona przez plemnik. Tak powstały zarodek zagnieżdża się jamie macicy. Okazuje się, że ciąża bliźniacza pojawia się raz na 80 porodów. Wyróżnić można ciążę bliźniaczą jednojajową i dwujajową. Czym się różnią?
Ciąża bliźniacza jednojajowa
Ciąża bliźniacza jednojajowa jest wówczas, gdy zygota, a więc pojedyncza komórka jajowa zostanie zapłodniona przez jeden plemnik, czyli właściwie tak, jak to bywa i w ciąży pojedynczej. Jednak zdarza się, że w pierwszych dwóch tygodniach ciąży zygota podzieli się na dwie identyczne części. Wówczas, jeśli płody będą się dobrze rozwijały, urodzą się bliźnięta. To co ważne, będą to niemalże „klony”. Będą miały taką samą płeć, geny, a więc wygląd.
Okazuje się, że nie ma co poszukiwać przyczyn. Chociaż często słyszy się o dziedziczności, czy zależności od wieku matki, prawda jest taka, że często rozwój bliźniąt jednozygotycznych jest po prostu kwestią przypadku. Nie wiadomo, czemu dochodzi do podziału zygoty. Jednak pod względem genetycznym uważa się, że odpowiada za to matka.
To, co warto wiedzieć, to że w okresie zarodkowym mają wspólne łożysko. To może wpływać na rozwój płodów. W zależności od dnia, w którym dokonał się podział zygoty, można wyróżnić:
- ciążę jednojajową dwukosmówkową, dwuowodniową,
- ciążę jednojajową jednokosmówkową, dwuowodniową,
- ciążę jednojajową jednokosmówkową, jednoowodniową,
- ciążę jednojajową jednokosmówkową, jednoowodniową z wystąpieniem bliźniąt syjamskich.
Jednakże w przypadku ciąży jednojajowej jednoowodniowej jest tylko 50% szans. Najgorzej jest oczywiście w przypadku bliźniąt syjamskich. Im później nastąpi podział, tym więcej organów wspólnych będą miały bliźnięta. Stąd częsta umieralność po porodzie.
Ciąża bliźniacza dwujajowa
Z ciążą bliźniaczą dwujajową mamy do czynienia wówczas, gdy dojdzie do zapłodnienia dwóch komórek jajowych przez dwa plemniki. Zdarza się tak, gdy z jakichś powodów dojdzie do poliowulacji. Płody mają osobne worki owodniowe oraz łożyska. Ich materiał genetyczny jest różny, mogą być takiej samej lub różnej płci, a podobieństwo między nimi jest takie, jak u zwykłego rodzeństwa.
Co ciekawe, w związku z tym, że komórki jajowe nie muszą być uwolnione w tym samym czasie, ale np. kilka dni po owulacji dochodzi do uwolnienia jeszcze jednego jajeczka, możliwe jest zapłodnienie drugiej komórki jajowej przez plemniki z innego stosunku płciowego. Zdarzyły się przypadku, w których bliźnięta miały różnych ojców.
A dlaczego dochodzi do ciąży bliźniaczej dwujajowej? Jest wiele czynników, w tym także dziedzicznych. Okazuje się, że najczęściej dotyczy kobiet czarnoskórych. Większe predyspozycja na bliźniaki mają kobiety po 35. roku życia. Zdarza się to też częściej paniom, które mają za sobą więcej niż 3 porody. Okazuje się, że tyczy się to również kobiet, które odbywają często stosunki płciowe. Warto wiedzieć, że bliźnięta często rodzą się, gdy jest stymulacja owulacji podczas leczenia niepłodności.